Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Frisoun(-de-Chios)
Erodium chium
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.
Nom en français : Bec-de-grue de Chios.
Descripcioun :Aquéu frisoun trachis dins li tepiero seco pas trop liuen de la mar. Douno proun d'èr à Erodium malacoides, mai èi pu pichot, dins li mémi coundicioun, dins tóuti si partido. Se recounèis à si fueio que soun bèn entaiado au mitan (fotò), à si flour souvènt (mai pas toujour) pu claro, quàsi blanco, e à si fru madur pu long (> 35 mm) e sènso rego.
Usanço :Li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho coume pèr soun cousin, lou frisoun, Erodium malacoides.
Port : Erbo
Taio : 3 à 6 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun
Liò : Mar
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Erodium chium (L.) Willd., 1794